Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )
Verbeno(-à-flour-en-boulo)
Phyla nodiflora
Verbenaceae
Noms en français : Phyla à fleurs nodales, Verveine nodulaire.
Descripcioun :Planto gazounanto que rebalo au sòu, que nous vèn d'Americo dóu miejour (pèr li jardin). Pamens s'escapo e pòu alor curbi de gràndi surfàci proun rapidamen, pèr acò es uno planto envahissènto. Se recounèis à si flour blanco, un pau roso, en tèsto, e à si fueio (8 à 30 mm) óupousado virado devers lou aut e pelouso dessouto.
Usanço :Dins d'ùni païs li fueio sèrvon coume tè. La planto èi vertuouso contro li fèbre, lou raumas e lou tussi (jus de la planto), contro li vèrme (ankilostome). La racino èi bono contro lou mau d'estoumac. Èi peréu uno planto diuretico.
Port : Erbo
Taio : 10 à 20 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Phyla
Famiho : Verbenaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto envahissènto
Jun à óutobre
Liò : Tepiero bagnado
- Prado umido
- Camin
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
Ref. sc. : Phyla nodiflora (L.) Greene, 1899
(= Lippia filiformis (Schrad.) Meikle, 1985 )